İktidarın “dezenformasyon yasası” dediği yasa yani birinin de başında benim olduğum gazetecilerden oluşan basın meslek örgütleri tarafından “sansür yasası” dünkü yazımda belirttiğim ve 'umarım imzalamaz' dediğim yasa Erdoğan'ın imzasıyla resmen yürüklükte.
Yasadaki 29. maddeyi, muğlak ifadeleri içermesi nedeniyle hem gazetecilerin haber yapması hem de halkın haber alma özgürlüğü önündeki engellerden biri olarak görünüyor.
3 yıla kadar hapis cezası istenen maddede şöyle deniyor: "Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse...”
Yani mevcut ya da gelecek iktidarın keyfine göre haber ya da paylaşım yapmamış denilebilecek kimse yani ben gazeteci veya sen okur..
29. maddedeki “kamu düzenini bozmak ve halk arasında korku yaratmak” gibi ifadelerin tamamen belirsiz olduğunu, bir gazetecinin iktidarın uygulamalarına yönelik eleştirilere yer verdiği ya da kamu yararı olan haberin, bu maddeye göre kolayca cezalandırılabileceğini ifade etsekte yasa imzalanarak resmen yürüklükte.
Peki şimdi ben veya sen ne yazalım?!
Bilmem ama senin de artık öyle aklın estikçe yazamayacağının ilanı aynen aşağıda...
Okurken bile kendi, kendimizi oto sansürleten aşağıdaki satırları okurken bir suçlu sayılabilirsiniz..
Ve haydi okuyalım...
AKP ve MHP'nin "dezenformasyonla mücadele" adı altında hazırladığı ve basın meslek örgütlerinin "sansür yasası" diyerek başından beri karşı çıktığı "Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından onaylanarak Resmi Gazete’de yayımlandı. Kanun geçen hafta perşembe günü TBMM Genel Kurulu'ndaki görüşmelerde AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla kabul edilmişti.
Kanunun 20., 21., 22., 25., 26. ve 27. maddeleri 1 Nisan 2023 tarihinde yürürlüğe girecek. Yine 28. maddesinin a ve b bentleri hariç diğer bentleri de 1 Nisan 2023'te yürürlüğe girecek. Kanunun "halkı yanıltıcı bilgi yayma suçu” ve bu "suça" 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası getiren en tartışmalı 29. maddesi dahil diğer maddeleri bugünden itibaren yürürlükte.
Yasayla birlikte "halkı yanıltıcı bilgi yayma suçu” nedeniyle gazeteciler ve sosyal medya kullanıcılarının 3 yıla kadar hapis cezası almasının önü açıldı. Ayrıca haklarında dava açılacak kişiler tutuklu yargılanabilecek.
ERİŞİM SAĞLAYICILARI BİRLİĞİNE SANSÜR YETKİSİ
Kanunun 31’inci maddesiyle, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un 6. maddesinin, a bendine ekleme yapıldı. Erişim Sağlayıcıları Birliği’ne internet sitelerindeki tüm içeriğin çıkarılması ve,veya erişimin engellenmesine yönelik karar alma yetkisi verildi. Birlik kararını, ilgili içerik veya yer sağlayıcının internet sayfalarından tespit edilebilen elektronik posta adreslerine bildirebilecek.
"HALKI YANILTICI BİLGİYİ ALENEN YAYMA" SUÇU
Sosyal ağ sağlayıcıları, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) istediği bilgileri vermekle yükümlü olacak.
Yeni getirilen "halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçunun da olduğu İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesı Hakkında Kanun kapsamındaki suçlara ilişkin içerikler ile başlık etiketlerinin yayınlanmamasına ilişkin kendi sistem, mekanizma ve algoritmasında BTK’yla iş birliği halinde gerekli “tedbirleri” alacak.
Sosyal ağ sağlayıcıları, “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçunun da içinde olduğu suçlara konu, internet içeriklerini oluşturan veya yayanlara ulaşmak için gerekli olan bilgileri soruşturma aşamasında cumhuriyet savcısı, kovuşturma aşamasında yargılamanın yürütüldüğü mahkemeye vermek zorunda olacak. Bu bilgilerin verilmemesi durumunda yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcısının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90'ı oranında daraltılabilecek. Bu daraltma işlemi için Ankara Sulh Ceza Hakimliğine başvurulacak ve daraltma kararı verilmesi halinde BTK harekete geçecek, dört saat içinde bant genişliği daraltılacak.
REKLAM YASAĞI
İçeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi kararlarını yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcılarına altı aya kadar reklam verilmesi yasaklanabilecek. Reklam yasağı kararı, Resmi Gazete’de yayımlanacak. Reklam yasağının yanı sıra içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmesine kadar sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50'si oranında daraltılacak. Sosyal ağ sağlayıcısı 30 gün içinde içeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi kararını yerine getirmezse, bant genişliği daraltma oranı yüzde 90'a çıkarılacak.
Ayrıca reklam yasağı kararına aykırı davranan Türkiye'de oturan vergi mükellefi gerçek ve tüzel kişilere, 10 bin Türk lirasından 100 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilebilecek. Sosyal ağ sağlayıcı, kişilerin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokan içerikleri öğrenmesi ve gecikmesinde sakınca bulunması halinde, bu içeriği ve içeriği oluşturana ilişkin bilgileri yetkili kolluk birimiyle paylaşacak.
6 ay içinde bildirmeyene 30 milyon TL para cezası ve bant daraltma cezası verilebilecek
Kanunun 35’inci maddesiyle, henüz temsilci belirlememiş olan sosyal ağ sağlayıcıları 6 ay içinde temsilci belirlemek zorunda olacak. 6 ay içinde bildirmemesi halinde 30 milyon Türk lirası daha idari para cezası, reklam yasağı ve yüzde 90 oranında bant daraltma cezası verilebilecek.
Kanunun 38’inci maddesiyle, Elektronik Haberleşme Kanunu’ndaki “Yetkilendirme usulü” başlığı altında düzenlenen 9'uncu maddesindeki yükümlülükleri yerine getirmeyen veya yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet sağlayıcılara 1 milyon Türk Lirasından 30 milyon Türk Lirasına kadar idari para cezası verilebilecek. Para cezasını ödemeyen ve kanundaki yükümlülüklerini 6 ay içinde yerine getirmeyen hizmet sağlayıcılarının internet bant genişliği trafiği yüzde 95'e kadar daraltılabilecek.
Evet, onca sorun ve sıkıntıyı dile getirmenin veya millet aç iken senin keyif yaptığını ortaya koyan bir fotoğraf karesini ya da satırın her an "Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse...” olarak değerlendirilebilecek olan kimse yani sen veya ben haydi yüreğin yetiyorsa yaz bakalım...