Bireylerin partnerleri tarafından her türlü sistemlerine fiziki-sosyal ve ruh bütünlüğünün çalışmasını aksatacak anlamda etkileyen bir karma duygu durumuna maruz kalmaları şeklinde tanımlanmaktadır… Kelime anlamı her ne kadar yabancı olsa da  Gaslighting  ‘’ gaz lambası ‘’ anlamına gelmektedir. Kuramsal olarak tarif edildiğinde anlamı karmaşık görünse de kısaca çoğumuzun yaşadığı hayat halleridir.

 

Bu, dijital ortamlarda olabileceği gibi, gündelik yaşamda sosyal ilişkilerde, bir hayat paylaşımında eş, arkadaş, sevgili v.s bağlamları içerisinde de gerçekleşebilir. Bu şiddet, çoğunlukla sözlü başlayıp, sonraki zamanla da karşı tarafın haliyet-i ruhuna etki edebilecek boyuta taşınabilmektedir.

 

 Özellikle çocukluk çağında aile üyelerinden şiddet gören, travma ve istismar yaşayan bireylerin özelliklede partner şiddetine eğilim gösterdiği bilinmektedir.

 

Flört Şiddetine Neden Olan Etkenler Nelerdir?

Bu şiddetin diğer bir nedeni de; dünyaya ilişkin negatif (olumsuz)biliş yapısı negatif tutum ve davranışlar, kişilerin romantik ilişkilere karşı algılarını sağlıksız şekilde konumlandırmalarının neden olduğu ifade edilmektedir. Böyle durumlarda kendisine yaptırım uygulanan birey  "manipüle edildiğini", "kullanıldığını"  fark edememektedir. Flört baskısına maruz kalan ve duyguları istismar edilen birey, karşı tarafın uyguladığı baskıyı; "Beni seviyor.", "Beni kıskanıyor." şeklinde düşünebilir.

Yahut manipüle eden, kullanan birey karşı tarafa yaptıklarını bilinçli bir şekilde yapmayabilir. Bu durumun şiddete maruz kalan birey ve diğer uygulayıcı içinde oldukça yıkıcı ve yıpratıcı bir süreçtir. Çocukluk travmalarından anılarından kurtulmak için, bunu karşıdaki kişisine yansıtarak, ona kötü davranarak, deşarj olmayı sağlamaktır asıl amacı…

Bu durum toplumsal cinsiyet kodları, "erkeklik" ve "kadınlık" gibi kimliklerin meşrulaştırıldığı sosyal, kültürel ve tarihsel bir yapının ürünüdür. Velhasıl, romantik ilişkilerin semiyotiği, içinde yaşanılan topluma özgü bir çerçevedir.

Ve o toplumun içerisinde üretilmektedir. Flört şiddetinin psikolojik alt yapısında kadınların başını çekmesi, toplumsal cinsiyet kodlarını anlamak bakımından dikkate değerdir.

Canım Cicim Ayları

Kimi travma yaşatanlar Genellikle ihtiyaçları karşılanmamış çocuklar olarak büyümelerinden ötürü, içlerindeki boşlukları doldurabilmek için her daim arayış içerisinde olurlar. Bu sosyal yaşam olsun, ister sanal ortam olsun partner arayışına girmeleri ve bu partnerden kendileri lehine sürekli onay beklemeleri oldukça yaygındır. Bu kişiler genelde narsistik özellik taşıyanlardır. Kişilerin flört etmek istediği kişiye ilk zamanlarda ilgi tavanı oldukça yüksektir… Bu sürekli arama ve sevgi sunumlarını gerek mesaj, gerek diğer iletişim araçlarından arama ve sosyal medyada ise  "beğeni" yağmuruna tutmalarının nedeni bu’dur… Böylelikle, ağına çekmek istediği kişinin ilgisini kazanabilir. Aslında bunu yapmasındaki temel sebep diğer öteki öteki (partner) üzerinden kendisini görebilmektir.

Karşı tarafı boğduğu her aşk mesajı, her güzel söz, aslında kendisine yansıyan bir ışık gibidir. Narsistik partnerin tek amacı, kendisini her daim onaylayan ve üzerinde duygusal egemenlik kurabileceği bir öteki bulmaktır…Bu sürece canım –cicim ayları denilir. Bu böyle devam ederken ancak karşı tarafın öneri, istek ve beklentilerine olumlu bir yanıt vermediğinde bir süre sonra  "yeterince onaylanmadığı" hissiyatına kapılıp  hep daha da fazla istediğinden ve artık karşı taraftan "beslenemediği" için sıkılıp, bir anda karşı taraf ile tüm iletişimi bir anda keser ,böylelikle kaçan kovalanır hesabı ile düşünen narsistik özne, karşı tarafa "ghosting" uygulamaya başlar.

Ghosting: "Hayaletleme" olarak çevrilebilecek olan "ghosting", bir görünüp bir ortadan kaybolma anlamında kullanılır. Bu durum, flört döneminin başlangıcı

Boyunca atılan mesaj, arama ve ilgi gösterilerinin sona ermesi demektir.

Hayaletleme sonucunda, karşı taraf ne olduğunu anlayamadığı için, kendisinde bir sorun olduğu kanısından hareketle narsistik partnerin kendisini terk ettiğini düşünmektedir. Narsistik partner, öteki üzerinden yeterince beğenildiğini ve önemsendiğini göremezse, ötekinin bakışından bertaraf ederek bir başka "öteki" arayışına girer. Bir görünüp bir kaybolmak, böyle durumlarda hayaletlemeye maruz kalan partnerin yaşadığı "psikolojik" flört şiddetini göstermektedir. Narsistik partnerin zor karakterine maruz kalan birey, ilişkinin gidişatını konuşmak istediğinde ise daima karşı tarafın manipülasyonuna maruz kalmaktadır.

Psikoloji menşeili bir kavram olan Gaslighting eyleme zorlama =birine yapmadığı bir şeyi, farkında olmadan üretilen bir rıza sonucunda "yapmış" gibi ikna etme yöntemidir. Bu durum uygulandığı zaman psikolojik şiddet/istismar türüne girer. Manipüle edilen, sürekli eleştirilen kişi, karşı taraftaki o kişinin gözünde "masum" görünebilmek için, karşı kişinin kendisini "yanlış anladığı" düşündüğünden sürekli özür diler, partnerinin duygusal ve zihinsel istismarına uğradığı için bir süre sonra partnerine bağımlılık geliştirebilir. Bağımlılığın ortaya çıkması, sürekli manipüle edilen bir zihinden dolayı istismar edilen bireyi bir müddet sonra kendinden sürekli şüphe duyan birine dönüştürüp suçluluk psikolojisi üzerine içerisine sokup, edilgen ve bağımlı kılar.

Flört Şiddeti, Bir Çeşit İktidar Kurma Çabasıdır!

Buna açıklama getirmek istediğimizde; Narsistik birey, ilk zamanlarda partnerini olağanüstü iyi, sevgi dolu sözlerle ve olumlu davranarak  ‘’güç ve kontrol arzusunu ‘’aşk söylemlerine indirgeyerek, iktidarını kurmak istemektedir. Böylelikle aşk söylemlerinin etkisi altında kalan birey, kontrol edilen partner olarak, karşı tarafın bir görünüp bir kaybolmasına aldırmayacak kadar pasif hale getirilebilir… Ayrıca zihinsel ve duygusal manipülasyonunu bir arada yaşamak çoğu zaman fiziksel şiddetten daha olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir.

Sonuç

Nitekim psikolojik ve duygusal anlamda istismar edilen kişiler, bu istismarın farkında dahi olmayarak, kendilerini manipüle eden kişiler ile yaşadıkları ilişkiyi "duygusallık" zannedebilmektedir. Bu tamamen karşı kişinin duygularını kullanarak ilişkide kendi lehine çıkar sağlamaktır. Bunu yazmamın ve paylaşmamın nedeni ise bu yöntemlerden haberdar olmak, ilişki kurduğunuz kişilerin bu yöntemleri kullanarak sizi üstü örtülü bir şekilde manipüle etmesine engel olabilmek içindir.

Edite; Ayla GÜREL

Kaynak; Evrim ağacı